Maar het kon niet meer, mijn vader kon de zorg voor mijn moeder niet meer aan, ondanks de meer dan goede thuiszorg en de inzet van mijn zus en mij.
En dus kwam er die bijna niet te nemen hindernis, mama moest worden opgenomen, hoe lastig en pijnlijk ook voor allemaal.
De casemanager van Trimenzo nam actie en kon binnen een uur melden dat er plaats was voor mama, vlakbij, in Casa Bonita. De aanvraag voor de BOPZ indicatie werd direct in orde gemaakt.
Er werd ons verteld dat deze indicatie heel erg moeilijk was omdat mijn moeder zelf drie keer ja moest zeggen op dezelfde vraag: "Beseft u dat u wordt opgenomen op een gesloten afdeling en dat daar de deur op slot is? Dat u er zelf niet uit kunt?"
Die vraag, en dat drie keer...
En dat vraag je dan aan iemand die door haar vergevorderde dementie niet meer weet dat haar huis haar huis is, die niet meer weet dat zij daar slaapt, die vraagt waar het toilet is....
Maar wel iemand voor wie haar enige zekerheid die persoon is die al meer dan zestig jaar haar rots en fundament is. Haar man, onze vader...
In goed overleg met de zorgmanager besloten we dat een voorbereiding op dit gesprek onnodige angst en pijn zou veroorzaken. Mama kon het niet meer overzien en zou het ook direct weer vergeten.
We gingen uit van een deskundige die ongetwijfeld een veilige sfeer zou creëeren.
Met pijn in de buik zagen we het gesprek tegemoet. We wisten zeker dat mijn moeder totaal ontredderd zou zijn..
Woensdagmorgen 11.00 uur. De mevrouw belde aan en stapte de kamer in.
Ze keek het kringetje rond en vroeg aan mijn vader, mijn zus en mij: "weet ze het al?"
Geen enkele blik richting mijn moeder.
En mijn moeder, wel dement maar zeker niet gek, schoot a la minute in de alarmfase.
"Tsja, dat is wel lastig", zei de mevrouw, die vervolgens als eerste openingszin tegen mijn moeder begon te vertellen dat zij meer zorg nodig had dan wij haar konden geven.
"Jullie stoppen me toch niet in een inrichting?", vroeg mijn moeder, alert voor het gevaar dat zij voelde.
Waarop de mevrouw zei: " ja, u moet naar een gesloten afdeling waar de deur op slot is, vind u dat goed?"
"Dat doe ik nooit" sprak mijn moeder, en sloeg volledig in totale paniek en verdriet.
Waarom ze dan toch weg moest, dat ze toch niet zonder mijn papa kon, dat ze dan naar haar ouders ging, daar kon ze altijd terecht..", in opperste wanhoop...
Het was afschuwelijk, het was hartverscheurend en verschrikkelijk.
De mevrouw ging door en stelde de vraag nog twee keer, zonder enig invoelen in de paniek van mijn moeder. Opsommend wat zij allemaal niet meer zelf kon.
En mijn mama was verbijsterd want zij weet namelijk niet dat zij dat allemaal niet meer zelf kan.
Mijn mama weet helemaal niet hoe vaak de thuiszorg komt, in haar beleving doet ze nog alles zelf en kan ze zich prima redden.
Snikkend kroop ze bij mijn vader op de bank terwijl mijn zus en ik de mevrouw uitlieten en in de hal nog even napraatten. De mevrouw had dit zelf nog niet vaak zo meegemaakt, zei ze.
Meestal zeiden de dementen gewoon ja omdat het toch langs hen afgleed, zo zei ze.
Hoe gevoelloos en respectloos klonk dat!
We gingen de kamer weer in en vertelden haar hoeveel we van haar hielden.
Dat papa het niet meer kon volhouden, dat hij straks zelf zou omvallen, dat we altijd naar haar toe zouden komen want ze bleef toch onze lieve mama?
Geleidelijk aan kalmeerde ze wat.
En toen gebeurde er iets dat in mijn ziel gegrift staat..
Mijn mama kroop bij mijn papa op schoot en nam zijn hoofd tussen haar handen.
En helder als glas zei ze " maar papa, wij gaan gewoon doen wat we ons hele leven samen al doen, we gaan hier samen doorheen komen, wij gaan samen deze zure appel eten"
Mijn moeder, dement maar in al haar oerkracht, oerkracht die haar overeind gehouden heeft in haar leven dat intens verdriet heeft gekend. De oerkracht van haar liefde voor mijn vader en voor ons, haar kinderen.
Die blik van mijn moeder staat op mijn netvlies gebrand voor altijd, en ik voelde en voel een niet te evenaren trots dat zij mijn moeder is...!
De hele verdere dag is ze onrustig geweest, het was een rotweekend, zo herhaalde ze steeds maar weer...
De volgende dag, donderdag, belde de mevrouw van het CIZ terug.
Ze had overleg gevoerd met de arts van het CIZ en de indicatie werd afgewezen vanwege het verzet van mijn moeder, punt.
We waren verbijsterd en woedend, hoe was dit in godsnaam mogelijk? Ze had mijn moeder toch gezien? Ze zag toch hoe het was?
Het was voor haar ook intens geweest, zo zei ze, maar dit waren nu eenmaal de regels.
Nadat de eerste stoom was afgeblazen hebben we direct contact gezocht met de casemanager, de huisarts en met de zorginstelling waar een kamer voor mijn mama gereserveerd was.
Allemaal waren ze verbijsterd en boos, allemaal vonden ze de afwijzing ridicuul.
In het zorgdossier van mijn moeder stond dat zij een lieve meegaande vrouw is, de term verzet paste daar zo helemaal niet bij.
Machtiging via de rechter zou weken duren, en crisisopvang was al helemaal geen optie, dan zou ze bij agressieve en boze mensen geplaatst gaan worden.
De zorginstelling adviseerde om onmiddellijk een tweede gesprek aan te vragen, en zij zouden de kamer nog even vasthouden tot dit tweede gesprek had plaatsgevonden.
We waren enigszins opgelucht en hadden weer hoop.
De huisarts en casemanager sprongen er beiden direct in en diezelfde avond ging de tweede aanvraag eruit.
De volgende ochtend werden we gebeld door een andere mevrouw van de CIZ.
Ze kon er binnen een uur zijn.
We zagen nog meer dan twee dagen ervoor op tegen het gesprek met de ervaring nog zo vers.
10 minuten voor ze kwam probeerden we mama voor te bereiden, maar van dat eerste gesprek wist ze niets meer en weer kwam de paniek bij haar naar boven...
De bel ging en een andere mevrouw stapte de kamer in.
Ze keek om zich heen en zei hoe gezellig het was, hoe mooi de tulpen op tafel stonden, dat het zo al lente leek... En ja, ze wilde graag een kopje koffie..
Ze babbelde rustig en vroeg aan mijn moeder of ze hier al lang woonde.
Mijn mama antwoordde dat ze hier niet woonde, dat dit huis van andere mensen was en ze hier maar tijdelijk was... En zo nog meer vragen, al babbelend maar heel gericht, luisterend en ziende...
En ja, die ene vraag die drie keer met ja beantwoord moest worden werd ook nu gesteld, maar met een roze strik eromheen, gevoelig en vol empathie, zelfs haar toon was zacht...
En nee, het verdriet van mijn mama was niet minder maar ze accepteerde dat het niet anders kon, en dus was het goed....
En nadat die helse vragen beantwoord waren nam de mevrouw nog ruim de tijd om nog even te babbelen over de foto's die aan de muur hingen en de schilderijen.
En toen ze wegging was mijn mama moe maar rustig, wat een wereld van verschil met dat eerste horrorgesprek...
Minder dan een uur later werden we gebeld dat de indicatie werd afgegeven op basis van artikel 60, geen bereidheid, geen bezwaar..
Het woord blijdschap is niet passend, daarvoor is de stap veel te ingrijpend.
Maar opluchting was er wel...
Als alles zo gegaan was zoals het zou horen te gaan was mijn mama donderdag al opgenomen.
Nu kwamen er ook door het weekend nog vijf dagen bij, vijf dagen en nachten van intensieve zorg door mijn 86-jarige doodvermoeide papa en voor ons, beide dochters, met intens veel liefde gegeven..
En nu zit mijn mama in CasaBonita en wordt omringd door fantastische verpleegkundigen, verzorgers, vrijwilligers en stagiaires. Ze krijgt behalve zorg heel veel liefde en knuffels, zorg met grote hoofdletters.
Dat maakt dat wij haar in vertrouwen daar kunnen laten zijn, in goede en liefdevolle handen.
En we kunnen naar mama wanneer we maar willen, en dat doen we ook, al blijft het hartverscheurend haar niet meer bij mijn papa te zien...
Dus het is goed zo....
Maar kan iemand mij vertellen wie ooit heeft kunnen verzinnen dat iemand die dement is en niet meer weet waar zij is en wat zij doet, drie keer ja moet zeggen op zo'n vraag?
Natuurlijk moeten de rechten van elk mens beschermd worden, maar dat geldt ook voor mijn papa toch? Die al jaren mijn mama verzorgt, dag en nacht?
Die al maanden niet meer sliep?
Die 24 uur per dag alert moest zijn toen mijn mama ook niet meer naar de dagopvang kon?
Kan iemand mij uitleggen waarom dit zo moet en is?
Wat een bizarre BOPZ-indicatie....
